Wat betekent modaal inkomen? Deze term duikt regelmatig op in nieuwsberichten over lonen, koopkracht en belastingen. Toch is het niet altijd duidelijk wat het precies inhoudt, hoe het wordt berekend en waarom het zo vaak wordt gebruikt in politieke en economische discussies.
In dit artikel wordt stap voor stap uitgelegd wat het modaal inkomen is, hoe het zich verhoudt tot andere inkomensbegrippen en welke rol het speelt in overheidsbeleid en media.
Wat betekent modaal inkomen?
Het modaal inkomen is het bruto jaarinkomen dat door het Centraal Planbureau (CPB) wordt gebruikt als maatstaf voor een gemiddeld inkomen in Nederland. In tegenstelling tot het rekenkundig gemiddelde, geeft het modaal inkomen een beter beeld van wat een doorsnee werknemer verdient. Het wordt gebaseerd op het meest voorkomende inkomen van mensen in loondienst.
In 2025 ligt het modaal inkomen op ongeveer € 45.000 bruto per jaar. Dit komt neer op zo’n € 3.750 bruto per maand. Netto blijft hiervan gemiddeld iets meer dan € 3.000 per maand over, afhankelijk van de persoonlijke situatie en heffingskortingen.
Voorbeelden van modaal inkomen
Het modaal inkomen wordt vaak gebruikt in beleid, koopkrachtberekeningen en cao-onderhandelingen. Enkele concrete voorbeelden:
- Belastingmaatregelen: de overheid berekent vaak de effecten van nieuwe regels op huishoudens met een modaal inkomen.
- Huursubsidie en toeslagen: inkomens rond het modale niveau vormen vaak de bovengrens voor bepaalde regelingen.
- Hypotheekberekeningen: banken rekenen vaak met modaal inkomen bij standaardhypotheken of voorbeeldberekeningen.
- Cao-onderhandelingen: vakbonden gebruiken het modaal inkomen als referentie voor looneisen.
- Politieke debatten: het modaal inkomen wordt gebruikt als symbool voor de ‘gemiddelde Nederlander’.
In deze context is het modaal inkomen een praktische rekeneenheid, ook al verdient niet iedereen precies dit bedrag.
Wat is het verschil tussen modaal, gemiddeld en mediaan inkomen?
Er zijn drie veelgebruikte begrippen als het gaat om inkomens:
- Modaal inkomen: het meest voorkomende inkomen, berekend door het CPB.
- Gemiddeld inkomen: de optelsom van alle inkomens gedeeld door het aantal mensen. Wordt beïnvloed door zeer hoge of zeer lage inkomens.
- Mediaan inkomen: het midden van alle inkomens; de helft verdient meer, de helft minder.
Het modaal inkomen ligt meestal iets onder het gemiddelde, maar iets boven het mediaan inkomen. Dit maakt het geschikt als referentie voor beleid, zonder dat het vertekend wordt door extremen.
Wie verdient een modaal inkomen?
Een modaal inkomen komt in Nederland vooral voor bij middeninkomens. Enkele beroepsgroepen die vaak rond dit niveau verdienen zijn:
- Medewerkers in de zorg of kinderopvang met enkele jaren ervaring
- Leerkrachten in het basisonderwijs
- Technisch personeel in de industrie of bouw
- Administratief medewerkers met een fulltime dienstverband
- Politieagenten of BOA’s in loondienst
Het modaal inkomen is gebaseerd op voltijdswerk. Parttimers of zelfstandigen vallen daar vaak onder of erboven, afhankelijk van sector en werkweek.
Verandert het modaal inkomen elk jaar?
Ja, het modaal inkomen wordt elk jaar opnieuw vastgesteld door het CPB op basis van loonontwikkelingen. Het bedrag stijgt meestal licht, afhankelijk van inflatie, cao-verhogingen en economische groei.
Overzicht modaal inkomen afgelopen jaren:
- 2023: € 40.000
- 2024: € 43.000
- 2025: € 45.000
Het exacte bedrag kan iets variëren per bron, maar deze cijfers geven een goede indicatie van de jaarlijkse ontwikkeling.
Veelgestelde vragen
Is modaal inkomen bruto of netto?
Het modaal inkomen wordt standaard uitgedrukt als bruto jaarinkomen.
Verdient de gemiddelde Nederlander modaal?
Niet exact. Het modaal inkomen is een richtlijn, maar veel mensen verdienen iets meer of minder, afhankelijk van werkuren en sector.
Hoeveel hou je netto over van een modaal inkomen?
Bij een modaal inkomen van € 45.000 bruto per jaar blijft er in 2025 gemiddeld ruim € 3.000 netto per maand over.
Krijg je toeslagen met een modaal inkomen?
Dat hangt af van de gezinssituatie. Voor alleenstaanden en stellen zonder kinderen zijn sommige toeslagen beperkt of niet van toepassing.
Kan je met een modaal inkomen een huis kopen?
Met een modaal inkomen kun je in 2025 ongeveer € 200.000 tot € 220.000 aan hypotheek krijgen, afhankelijk van rentestand en vaste lasten.